Fotovoltaïsche installaties in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Het Brussels Gewest heeft een unieke fotovoltaïsche sector in België en Europa. De overwegend stedelijke omgeving en de nabijheid van de nationale luchthaven zorgen ervoor dat er weinig potentieel is voor windenergie in het Gewest. Daardoor heeft de fotovoltaïsche technologie het grootste potentieel voor de productie van groene elektriciteit in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hieronder vindt u een niet-uitputtende lijst van belangrijke factoren waarmee u rekening moet houden bij de installatie van fotovoltaïsche systemen in Brussel.

Toegang tot het beroep van installateur en verplichte certificering van installateurs  

  • Toegang tot het beroep

Bij de installatie van fotovoltaïsche systemen zijn verschillende beroepen betrokken. In het standaardgeval van een fotovoltaïsche installatie op een residentieel dak gaat het minstens om de activiteiten van een elektricien en werkzaamheden op het dak. Het is belangrijk om na te gaan of er voor een van de betrokken beroepen speciale vereisten gelden in de regio waar de locatie zich bevindt. Zo zijn de vakbekwaamheidseisen voor elektrische installatiewerkzaamheden in Vlaanderen afgeschaft, maar in Wallonië en Brussel blijven ze nog geruime tijd van toepassing.  

Je kunt je plaatselijke ondernemingsloket raadplegen om de verplichtingen en beperkingen te controleren die gelden voor de toegang tot het beroep van elektricien, dakwerker of een ander beroep dat nodig is voor je project. Raadpleeg de lijst met erkende ondernemingsloketten in België.

  • Verplichting om een RES-certificaat te verkrijgen  

Het Brussels Gewest heeft 1 januari 2026 vastgesteld als datum voor de verplichte RES-certificering voor fotovoltaïsche systemen met een vermogen van 5 kWp of minder. Concreet betekent deze verplichting dat elke installateur van een fotovoltaïsch systeem met een maximaal vermogen van 5 kWp in Brussel moet kunnen aantonen dat hij beschikt over een Rescert PV-certificaat (een certificaat dat in Brussel "RES" wordt genoemd). Boven 5 kWp is het certificaat niet vereist. Het Rescert-certificaat dekt verschillende technologieën (PV, warmtepompen, biomassaketels, enz.) en is geldig in de drie gewesten. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een Rescert-certificaat 7 jaar geldig en kan het onder bepaalde voorwaarden worden verlengd. 

Meer informatie:  

de vermogenscategorie van de installatie. Deze toewijzingspercentages worden minstens één keer per jaar herzien op basis van een voorstel van de gewestelijke regulator Brugel. Groenestroomcertificaten worden toegekend voor een periode van 10 jaar. Sinds 1 december 2021 genieten gebouwgeïntegreerde fotovoltaïsche installaties (BIPV) in Brussel van een toekenningssysteem voor GC's dat losstaat van dat voor standaard fotovoltaïsche installaties. Bovendien heeft het Brussels Gewest op 1 november 2021 het compensatieprincipe volledig stopgezet. Sindsdien is het in Brussel niet langer mogelijk om te genieten van een meter die in omgekeerde richting loopt, en is het verplicht om een bidirectionele meter te laten installeren.

Het regelgevend en ondersteunend kader voor PV-systemen in het Brussels Gewest is grotendeels afgeleid van het besluit van 17 december 2015 betreffende de promotie van groene elektriciteit, dat regelmatig wordt gewijzigd. De laatste ontwikkelingen in de regelgeving zijn doorgaans beschikbaar op de website van de regulator Brugel. U vindt er de procedures voor de plaatsing en certificering van een fotovoltaïsche installatie voor de toekenning van groenestroomcertificaten (naast de erkenning van de AREI), alsook informatie over het aantal toegekende groenestroomcertificaten per type installatie, de wederverkoop van groenestroomcertificaten, de terugwinning van de geproduceerde elektriciteit, enz.

Het Gewest of uw gemeente kent af en toe bepaalde bijkomende premies toe voor de installatie van fotovoltaïsche installaties of voor de bijbehorende uitrusting of diensten, zoals een installatiepremie, een zachte lening (“groene lening”), financiële steun voor de vervanging van de meter of voor de installatie van een domoticasysteem voor energiebeheer. Raadpleeg de gewestelijke instantie Leefmilieu Brussel of de gemeente in kwestie om meer te weten te komen over eventuele bijkomende steun.

Onze fotovoltaïsche experts staan tot uw beschikking voor alle bijkomende informatie.

Meer informatie :  

Aansluiting op het elektriciteitsnet  

Om te kunnen werken en aangesloten te worden op het elektriciteitsnet, moet een gedecentraliseerde productie-installatie, zoals een fotovoltaïsche eenheid, voldoen aan een aantal voorschriften en technische vereisten.

Net als elke huishoudelijke elektrische installatie moet een fotovoltaïsche productie-eenheid voldoen aan de veiligheidsvoorschriften van het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI). Om aangesloten te worden op het elektriciteitsnet, moet je een AREI-certificaat van een erkend keuringsorganisme kunnen voorleggen.

Een fotovoltaïsch systeem dat is aangesloten op het elektriciteitsnet, moet ook voldoen aan de federale regelgeving inzake gedecentraliseerde opwekking, zoals beschreven in Synergrid-document C10/11. Bijkomende vereisten worden uiteengezet in het technische reglement van Sibelga, de distributienetbeheerder voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Op de website van Sibelga vindt u een samenvatting en gedetailleerde links naar de technische vereisten voor aansluiting op het distributienet, praktische handleidingen, de vermogensdrempels waarmee rekening moet worden gehouden in het Brussels Gewest, de minimaal vereiste apparatuur, enz. Fotovoltaïsche installaties met een zeer hoog vermogen die rechtstreeks worden aangesloten op het transmissienet, moeten voldoen aan het technisch reglement voor de gewestelijke elektriciteitstransmissie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, uitgegeven door Elia, de beheerder van het transmissienet voor elektriciteit in de drie Gewesten.

Planologische aspecten en EPB  

In het algemeen is er geen vergunning nodig voor de panelen van een fotovoltaïsche productie-eenheid die niet zichtbaar zijn vanaf de openbare weg of die geïntegreerd zijn in het dakvlak of parallel aan het dakvlak gemonteerd zijn. Er zijn bepaalde uitzonderingen, bijvoorbeeld wanneer een gebouw op de monumentenlijst staat of een speciale status heeft. Neem voor meer informatie contact op met de dienst stedenbouw van de betreffende gemeente.

De installatie of wijziging van een PV-productie-eenheid op een gebouw kan het energieprestatieniveau (EPB) van het gebouw verbeteren. Je kunt overwegen om een EPB-certificeerder in te schakelen om de energieprestatie van het gebouw opnieuw te berekenen nadat de installatie in gebruik is genomen.